Elan SCX – pierwsza obok Kneissli Ergo seryjnie produkowana, prawdziwa narta taliowana. Model SCX został wprowadzony w sezonie 1993/94 i w zasadzie bez zmian w wymiarach przetrwał do roku 1999. W pierwszym sezonie był dostępny w długościach 163 i 183cm, wymiary wynosiły 115-60-105mm, a promień skrętu 13m/183cm. Takie wymiary nawet dzisiaj wyglądają ciekawie, a co dopiero w tamtych latach, kiedy mało która narta miała dzioby szersze od 90mm, a promień mniejszy niż 40 metrów!

W kolejnych latach rozszerzono ofertę o długości 173 i 193. Były też produkowane odmiany SCX’ów z seryjnie montowaną płytą 20mm, przeznaczone do funcarvingu – modele Darkside.

W przeciągu tych kilku lat inne firmy dramatycznie próbowały nadążyć za zmianami kształtu, Elan również eksperymentował z różnymi ciekawymi modelami, ale poczesne miejsce w kolekcji cały czas zajmowały SCX’y. Ostatecznie, na sezon 1999/2000 przygotowano ich następcę – Elany HCX. Czym się różniły? Otóż zmniejszono nieco ich taliowanie do 110-60-100 i zrezygnowano z długości 193cm. Dlaczego tak? Osobiście podejrzewam, że inżynierowie Elana wyliczyli promień 13 metrów dla referencyjnej długości jako optymalny. Ponieważ dla SCX’ów referencyjne było 183cm, a dla HCX’ów 173cm – dopasowano taliowanie w taki właśnie sposób. Na HCX’ach miałem okazję jeździć i mogę potwierdzić, że były to bardzo udane narty.

Co jest szczególnie ciekawe – Dla HCX’ów zachowano podobne podejście co przy SCX’ach – różnica szerokości dziobów i piętek, to tylko 10mm, przez co tyły były relatywnie szerokie. Większość innych firm stosowała różnice rzędu 15-20mm dla mocniej taliowanych modeli.

W sezonie 2002/2003 do HCX’ów dołączył nowy, sztywniejszy model – SLX. Był on – owszem dostępny w poprzednim sezonie, jako topowa slalomka, z tym że miał wtedy bardzo słabe taliowanie. Na sezon 02/03 “zapożyczono” taliowanie HCX’ów i w obu modelach dostosowano kształt do wymogów FIS (federacji narciarskiej) – poszerzając je na całej długości.

Nowe wymiary wynosiły 112-63-102. Znów mamy 10mm różnicy między dziobami a piętkami. Zakres długości ponownie zaktualizowano – ponieważ długie, mocno taliowane narty w tamtym czasie nieco mijały się z celem – pozbyto się największych długości powyżej 170cm. Z tej racji za nową długość “referencyjną” przyjęto 162cm więc promień skrętu dla tej długości wynosił już tylko 11.5m.

Kolejne zmiany przyniósł sezon 2004/2005. Ponieważ zakres długości się “uleżał” – pozostał właściwie taki sam. Jednak w związku z nowymi regulacjami FIS’u poszerzono profil o kolejne milimetry – do 116-66-106mm. Przekonstruowano też dzioby, przemieszczając najszerszy punkt na zagięcie dzioba.

Zrezygnowano z modelu HCX – wprowadzono w jego miejsce model SL, który zajął dokładnie to samo miejsce – bardziej elastycznej wersji SLX’ów, z dokładnie tymi samymi wymiarami. Promień skrętu – 12m/165cm, czyli praktycznie bez zmian.

W tej formie duet SLX/SL przetrwał do sezonu 2008/2009, kiedy to wprowadzono nową technologię rdzenia – WaveFlex. Jest to pierwszy moment, kiedy zmieniono jedną z cech charakterystycznych tego taliowania – różnicę 10mm szerokości między dziobami a piętkami narty. Nowe wymiary wynosiły 116-66-104. Zwiększało to promień skrętu do 12.9m/165cm i powiększało różnicę dziobów i piętek do 12mm.

Co ciekawe – SCX’y dla typowej męskiej długości miały promień skrętu 13m. Zrewidowane 12.9m SLX’ów mieści się właściwie w marginesie błędu…

Ostateczne odejście od wypracowanego przez SCX’y kształtu nastąpiło dopiero w sezonie 2013/2014. Wprowadzono wtedy technologię Amphibio i nowe SLX’y dostały całkowicie nowe taliowanie – 123-69-107mm dla 165cm.

Przyglądnięcie się rozwojowi kolejnych generacji nart, pozwala docenić jak dobrze obliczony został kształt pierwszych Elanów SCX. Przed nimi nie było w zasadzie żadnych innych modeli o “sensownym” taliowaniu, więc nie było się na czym wzorować. Projektanci nie przejęli się też faktem, że w porównaniu z ówczesnymi nartami ich wynalazek wyglądał nieco karykaturalnie. Stąd – jedyna historyczna zaszłość w przypadku pierwszych SCX’ów to ich długość. W tamtych czasach ze swoimi 183cm i tak były krótkimi nartami, bo typowym rozmiarem wówczas były długości rzędu 200cm. Same założenia konstrukcyjne okazały się jednak poprawne – i to na tyle, że kształt zaprojektowany w roku 1993 skutecznie bronił się z drobnymi unowocześnieniami aż do roku 2013. Biorąc dodatkowo pod uwagę to, jak bardzo dynamiczne były te lata dla przemysłu narciarskiego – to naprawdę robi wrażenie!